De initiatiefwet van de Tweede Kamerleden Van Weyenberg (D66) en Maatoug (GroenLinks) die juli vorig jaar is aangenomen in de Tweede Kamer, is gisteren plenair besproken in de Eerste Kamer. De initiatiefwet kan zorgen voor aanpassingen in de Wet flexibel werken (Wfw). De wetswijziging roept bij sommige fracties vragen op over nut en noodzaak. 

 

Met de aanpassing wordt geregeld dat werknemers een verzoek bij de werkgever kunnen doen om de plek waar de arbeid wordt verricht, aan te passen – op dezelfde manier als een verzoek tot aanpassing van de werktijden of arbeidsduur. Ofwel: de werkgever is verplicht een verzoek tot aanpassing van de plek waar wordt gewerkt, in overweging te nemen. Het betekent ook dat werkgevers bij thuiswerkverzoeken bijvoorbeeld niet meer kunnen volstaan met verwijzen naar het personeelsreglement of naar performance-eisen; in sommige contactcenters moet je het recht op thuiswerken ‘verdienen’.

De werkgever kan zodra de Wet werken waar je wilt gepubliceerd is in het Staatsblad, een verzoek van een medewerker tot aanpassing van de locatie waar wordt gewerkt alleen afwijzen als alle omstandigheden goed zijn afgewogen en een beslissing op basis van redelijkheid en billijkheid wordt genomen. Maar zo ver is het dus nog niet.

Debat: is deze wetswijziging noodzakelijk?

Tijdens het debat bleken de meeste fracties het voorstel van Tweede Kamerleden Van Weyenberg (D66) en Maatoug (GroenLinks) sympathiek te vinden, maar betwijfelden sommige woordvoerders het nut en de noodzaak ervan. Anderen vroegen zich weer af of de wet niet te veel regeldruk voor werkgevers zou opleveren. Ook waren er zorgen over werknemers in de grensregio’s voor wie regelingen die in de coronatijd getroffen waren, niet langer golden.

Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid trad op als adviseur van de Kamer. Zij betoogde dat het bij werken waar je wilt, gaat om positief werkgeverschap. Zij ziet een verandering dat werken naar een cultuur gaat waar het om outcome draait, en niet om een aanwezigheidscultuur. Ook zij wees op het belang oog te houden voor het sociaal isolement als mensen te veel thuisweken.

Werknemers moeten het vertrouwen krijgen dat zij thuis net zo productief kunnen zijn als op kantoor, aldus Van Gennip. Voor het kabinet is het belangrijk dat de indieners het SER-advies hebben overgenomen. Als voor alle werkgevers zelfde rechtsbasis gaat gelden, dan is er sprake van rechtsgelijkheid voor alle werknemers, zei Van Gennip.

Brede maatschappelijke steun voor idee

Het initiatief van de indieners kon al rekenen op stevige maatschappelijke steun. 70 procent van de Nederlandse werknemers vindt dat het recht op thuiswerken bij wet geregeld moet zijn. Dat is een van de uitkomsten van het onderzoek ‘State of Hybrid Work 2023 Nederland’ onder 2.000 fulltime werkenden in Nederland. Bijna de helft van deze groep werkt weer volledig op kantoor, en in een helft van deze gevallen is het de werkgever die dat eist. 44 procent van de werkenden is echter bereid om 10 procent van het salaris in te leveren in ruil voor flexibele werktijden. Twee derde zou met tegenzin op kantoor werken als dat verplicht zou zijn vanuit de werkgever.

Kritiek op de wet: bedrijfsbelang op tweede plan

Volgens Ton Wilthagen, hoogleraar institutioneel-juridische aspecten van de arbeidsmarkt aan Tilburg University, legt de wet hoofdzakelijk een bestaande norm vast die werknemers en werkgevers al hanteren. De behoefte onder werknemers om vanuit huis te werken is groot, maar Wilthagen verwacht toch dat de wet tot arbeidsconflicten zal leiden. Voorheen werd in de wet uitgegaan van de mogelijkheid om verzoeken af te wijzen als die in strijd zijn met ‘zwaarwegende dienst- of bedrijfsbelangen’.

In de gewijzigde wet komt te staan dat er moet worden uitgegaan van ‘redelijkheid en billijkheid’, een formulering die volgens Wilthagen rechtstreeks is overgenomen uit een advies van de Sociaal-Economische Raad. En juist over die redelijkheid en billijkheid valt te twisten, aldus Wilthagen in NRC Handelsblad.

Nog meer wetgeving relevant voor contactcenters onderweg

De Wet werken waar je wilt is niet de enige wetswijziging die relevant is voor het personeelsbeleid in klantcontact. Naast de doorlopende stroom aan wijzigingen op het vlak van arbeidsverhoudingen wordt ook gewerkt aan de Wet Toezicht gelijke kansen werving en selectie, die werkgevers verplicht om beleid te ontwikkelen waarmee ze gelijke kansen borgen. Eerder waarschuwde Randstad al voor een toename van de administratieve lasten voor werkgevers. Op 26 september wordt door de Eerste Kamer gestemd over een ingebrachte motie en over de wetswijziging. (Ziptone)

Featured, Human Resources