Bijna twee jaar geleden nam Vlirdens Coniche over. Toen al werd gezinspeeld op verdere groei van Vlirdens via overnames, zodat er een groep van complementaire ondernemingen zou ontstaan om Nederland ‘meer werkend’ te maken. ‘Werkend2040’ is het platform waar het allemaal moet gaan landen.

  

2040, dat jaartal is in ieder geval goed gekozen. Vanaf nu tot en met 2040 geldt voor met name de meeste West-Europese economieën dat ze op steeds grotere arbeidsmarktproblemen afstevenen. Pas na 2040 nemen die in ernst en omvang af. Aldus een geruchtmakend rapport van de Boston Consulting Group (al opgesteld in 2014) over oplopende arbeidsmarkttekorten in de 25 belangrijkste economieën – en de impact daarvan.

Arjan Spruijt, samen met Arend van Houwelingen en Bart van der Wijst medeoprichter van Werkend2040, vraagt zich af hoeveel mensen de ernst van het probleem inzien. “Jaar in, jaar uit krimpt de beschikbare beroepsbevolking terwijl de behoefte aan arbeidskrachten juist toeneemt. Tot 2040 neemt dat probleem, met stagnaties als gevolg, alleen maar toe. Maar daarnaast staat de wereld niet stil: de wensen van nieuwe generaties werkenden veranderen en organisaties worden complexer,” schetst Spruijt.

“De uitdaging is dat wij tot nu toe nog vrijwel nooit echt hoefden te kiezen. Dat geldt ook voor bestuurders. We vinden het essentieel dat er zorg beschikbaar is, maar veel mensen vinden het ook belangrijk dat ze een flitsbezorger kunnen appen die binnen een half uur een pot pindakaas komt afleveren.”

Opdracht

De optelsom van de ontwikkelingen rond vergrijzing en arbeidsmarkt was in 2020 de aanleiding om PlanMen om te dopen in Vlirdens en te gaan voor een nieuwe opdracht: Nederland meer werkend maken. “Daarbij is planning een belangrijk onderdeel van de oplossing,” zegt Spruijt. “En Coniche heeft alles in huis op het gebied van klantinteractie, een belangrijk specialisme. We hadden toen al wel het besef dat we het probleem niet alleen konden oplossen. Het arbeidsmarkttekort raakt ook vraagstukken over de inrichting van organisaties, over data, over strategisch personeelsbeleid en over leiderschap. De uitdagingen zijn complex, breed en diepgaand. We denken dat Nederland meer werkend maken een kwestie is van samenwerking tussen verschillende vakspecialismen. Bovendien is een klein beetje naar links of een klein beetje naar rechts bewegen steeds minder effectief – we zullen de komende tijd steeds meer wezenlijke veranderingen moeten doorvoeren.”

Geen ‘Vlirdens Groep’

Dat is ook de reden waarom Vlirdens en Coniche hebben gekozen voor een herschikking van activiteiten en er twee nieuwe organisaties zijn toegevoegd: FProfs en Lirin. De eerdere overname van Coniche door Vlirdens heeft dus niet geleid tot één geïntegreerde fusieorganisatie of één merk. “Werkend2040 is het overkoepelende thema wat ons bindt,” aldus Spruijt. “Het wordt dus geen Coniche Groep of Vlirdens Groep, maar een verzameling van gespecialiseerde organisaties. Lirin is daarbinnen de nieuwe naam van de opleidingstak, waarvan de oorsprong teruggaat naar Philipse Business School. Opleiden is een vak en wat anders dan bijvoorbeeld consultancy.” En FProfs richt zich op verandermanagement en leiderschapsvraagstukken.

 

Lirin is de nieuwe naam van de opleidingsorganisatie binnen Werkend2040. Voorheen was trainen en opleiden een onderdeel van Coniche en Vlirdens, maar nu is het een zelfstandige onderneming met learning & development als vakspecialisme. Door het ontwikkelen van leerlijnen en opleidingsprogramma’s draagt Lirin bij aan de groei van wendbare en goed opgeleide professionals, die essentieel zijn om Nederland meer werkend te maken. Melike Karatas gaat Lirin aansturen.

FProfs is opgericht door Jaap Zijlstra en Herman Rijksen en maakt sinds begin februari onderdeel uit van Werkend2040. Het bureau, met tien consultants, richt zich op verandermanagement: van teamdynamiek en leiderschap tot strategie en scenario’s.

 

Vijf tot zeven nieuwe organisaties aanhaken

De bedoeling is om de komende tijd nog meer organisaties aan te sluiten, zodat alle vakspecialismen aan boord komen. Spruijt: “We hebben zeven domeinen benoemd die wat ons betreft van belang zijn om Nederland meer werkend te krijgen: planning en WFM, leiderschap, human capital, klantcontact-inrichting en -verandering, procesoptimalisatie, learning & development en data & technologie. Op een aantal gebieden zoeken we nog versterking. As het gaat om bijvoorbeeld data & technologie: we worden geen softwarespeler, maar willen onze klanten wel kunnen helpen om met technologische innovatie aan de slag te gaan, zodat werk anders kan worden georganiseerd.”

Spruijt hoopt dit jaar twee partijen aan te sluiten en in de jaren daarna nog drie tot vijf organisaties. Het zal dan gaan om capabilities op het vlak van strategische HR – denk aan vitaliteit of aantrekkelijk werkgeverschap – en verander- en programmamanagement. En dat allemaal onder de paraplu van Werkend2040.

Paraplu én platform

Daarmee is Werkend2040 zowel de verzamelnaam van bedrijven en de plek waar de shared services van de verschillende bedrijven zijn ondergebracht. Maar het is óók een platform waar bedrijven zich kunnen aansluiten om tot samenwerking te komen, waarbij de urgentie, de zorgen én de oplossingen bij elkaar komen. Om dat laatste te benadrukken is er zelfs een heus manifest. “We willen ons verbinden met partijen die de uitdagingen op het gebied van Nederland meer werkend maken ook zien. Dat doen we bijvoorbeeld ook met ons jaarlijkse WFM-congres: daar brengen we verschillende partijen en disciplines bij elkaar.”

 

Uit het manifest van Werkend2040: “De uitdagingen waar Nederland nu voor staat, kunnen niet worden opgelost met kleine aanpassingen of tijdelijke maatregelen. We hebben te maken met een fundamentele ontwrichting van de arbeidsmarkt, waardoor een systeemverandering noodzakelijk is. Dit betekent dat we niet alleen anders moeten kijken naar de manier waarop werk georganiseerd is, maar ook naar de onderliggende structuren die dit mogelijk maken.”

Dat vraagt wat Werkend2040 betreft een integrale visie en het lef om nu onorthodoxe keuzes te maken. Nederlandse organisaties moeten accepteren dat niet alles mogelijk is met de huidige arbeidsmarkt. Dit betekent dat servicegraad, bereikbaarheid en beschikbaarheid niet altijd op het huidige niveau gehandhaafd kunnen worden. Bedrijven moeten hun schaars beschikbare arbeidskrachten inzetten waar de meeste toegevoegde waarde ontstaat. Taken die door technologie of andere partijen efficiënter kunnen worden uitgevoerd, moeten worden losgelaten. Daarnaast moet er worden toegewerkt van reactief beleid naar proactieve, integrale oplossingen die breder gaan dan individuele sectoren of bedrijven. “We moeten af van de “ma-di-do economie” en werken naar een flexibeler, dynamischer en toekomstbestendiger model.” (Lees het volledige manifest)

 

Keuzes in tijden van krapte

De komende jaren zal het steeds minder vanzelfsprekend zijn dat we de huidige niveaus van dienstverlening kunnen aanhouden. Daarom moeten er keuzes worden gemaakt, iets wat Werkend2040 met bovenstaand manifest wil benadrukken.

Moet de Nederlandse consument rekening gaan houden met langere wachttijden? Of ziet Spruijt andere tradities en verworvenheden die consumenten binnenkort zullen moeten loslaten?

“Het helpt wel als we ons anders gaan gedragen als consument. Als je nu je spullen voor de zomervakantie bestelt, heb je ze niet morgen nodig. Met aangepaste prioriteiten kan je tijd winnen. Er is nu al wel enige druk, maar de komende vijftien jaar wordt het steeds ingewikkelder om aan de doorlopend stijgende verwachtingen te kunnen voldoen. Tegelijkertijd nemen de technologische mogelijkheden toe om klanten steeds efficiënter te bedienen. De bereidwilligheid van consumenten om met technologie om te gaan wordt ook groter.”

Klantcontact: offshoring en automatisering als antwoord op schaarste?

Niet alleen de consument kan of moet keuzes maken, ook organisaties staan voor de keuze hoe de schaarse middelen inzetten. Ook in klantcontactvak wordt die afweging gemaakt. De keuze voor automatisering en/of offshoring lijkt echter gedreven vanuit het perspectief van kostenbesparing dan vanuit de krapte op de arbeidsmarkt – de bereidheid om hogere salarissen te betalen is minimaal.

Is het een idee om vanuit maatschappelijk oogpunt te streven naar minder mensen in klantcontact?

Dat vindt Spruijt een beetje ver gaan, maar als onderwijs, zorg of overheidsfuncties niet meer kunnen leveren hebben we daar allemaal last van, zo meteen en zeker ook over vijftien jaar, zegt hij. Ook het vraagstuk hoe je een aantrekkelijk werkgever wordt, wordt nog belangrijker. Wat zoekt de nieuwe generatie? Het imago gaat misschien nog wel een grotere rol spelen dan het tekort op de arbeidsmarkt.”

Aansluiten

Op de site van Werkend2040 staat een oproep: ‘Sluit je direct aan’. Die oproep is gericht aan, zoals Spruijt zegt, “partijen die met hun oplossingen kunnen helpen in de transitie, bij het veranderen van processen, of het doorvoeren van organisatieveranderingen. Denk aan HR-spelers of technologiebedrijven.” Het liefst zou Spruijt met die partijen in gesprek gaan, “zodat we met elkaar tot oplossingen kunnen komen die echt werken. Er is zo veel te doen, we redden het niet in ons eentje.” (Ziptone/Erik Bouwer)