Het eerste wettelijk bindende internationale AI-verdrag kan donderdag worden ondertekend door de landen die erover hebben onderhandeld, waaronder de leden van de Europese Unie, de Verenigde Staten en Groot-Brittannië.

Het AI-verdrag, waar al jaren aan wordt gewerkt en dat in mei werd aangenomen na besprekingen tussen 57 landen, gaat in op de risico’s die AI kan opleveren en bevordert verantwoorde innovatie. “Dit verdrag is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat deze nieuwe technologieën kunnen worden ingezet zonder onze oudste waarden, zoals mensenrechten en de rechtsstaat, aan te tasten,” zei de Britse minister van Justitie, Shabana Mahmood, in een verklaring.

Het AI-verdrag richt zich voornamelijk op de bescherming van mensenrechten van mensen die worden beïnvloed door AI-systemen en staat los van de EU AI Act, die vorige maand van kracht werd. Die wet omvat uitgebreide regelgeving over de ontwikkeling, de inzet en het gebruik van AI-systemen binnen de interne markt van de EU.

Het nieuwe, internationale verdrag is opgesteld door Comité voor Kunstmatige Intelligentie in 2022, nadat in 2019 een adhoc commissie met een onderzoek is gestart naar de haalbaarheid van een AI-kaderverdrag.

De ondertekenaars kunnen ervoor kiezen wetgevende, administratieve of andere maatregelen te nemen of te handhaven om de bepalingen uit te voeren.

Francesca Fanucci, een juridisch expert bij ECNL (European Center for Not-for-Profit Law Stichting) die samen met andere maatschappelijke organisaties heeft bijgedragen aan het opstellen van het verdrag, zegt dat de overeenkomst is “verwaterd” tot een brede set van principes. “De formulering van principes en verplichtingen in dit verdrag is zo veel te ruim en zit vol met voorbehouden dat het ernstige vragen oproept over hun rechtszekerheid en effectieve afdwingbaarheid,” zei ze.

Zo zijn er essentiële uitzonderingen gemaakt voor AI-systemen die voor nationale veiligheidsdoeleinden worden gebruikt. Ook het beperkte toezicht op particuliere bedrijven versus de publieke sector ziet zij als tekortkoming. (Reuters)