De Europese Commissie heeft een voorstel goedgekeurd om de aansprakelijkheidsregels aan te passen aan het digitale tijdperk. Kern van het voorstel is dat slachtoffers van AI-gerelateerde schade gemakkelijker schadevergoeding kunnen krijgen. Het voorstel van de Commissie moet nu worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de Raad.

Eerdere voorstellen voor regelgeving op het vlak van AI bevatten reeds kaders voor kwaliteit en betrouwbaarheid van AI. De nieuwe regels die nu ter goedkeuring zijn voorgelegd, moeten gebruikers dezelfde beschermingsnormen bieden bij schade door AI-producten of -diensten, als bij schade door andere omstandigheden. Daarbij gaat het met name om het gemakkelijker maken van schadeloosstellingen. Het voorstel borduurt voort op de richtlijn voor productaansprakelijkheid die al vele jaren bestaat.

Voorbeelden van schade door AI

De EU noemt in het eigen nieuwsbericht verschillende voorbeelden van schade door AI. Denk aan schade wanneer producten zoals robots, drones of smart-homesystemen onveilig worden gemaakt door software-updates, AI of digitale diensten die nodig zijn om het product te bedienen. Een ander voorbeeld is schade die het resultaat is van nalatigheid van fabrikanten op het gebied van cyberbeveiliging. Maar ook noemt de EU het voorbeeld van een schadevergoeding als iemand is gediscrimineerd in een werving- of selectieprocedure waarbij AI-technologie is gebruikt.

Vereenvoudiging procedure

De richtlijn vereenvoudigt de juridische procedure voor slachtoffers wanneer zij moeten bewijzen dat een fout van iemand tot schade heeft geleid, door de invoering van twee belangrijke kenmerken. Ten eerste zal het zogenaamde ‘vermoeden van causaliteit’ worden gehanteerd. Dat geldt voor omstandigheden waarin een fout is vastgesteld en een causaal verband met de AI-prestatie redelijkerwijs waarschijnlijk lijkt. Deze benadering maakt het gemakkelijker voor gedupeerden; zij hoeven niet in detail moeten uit te leggen hoe schade is veroorzaakt door een specifieke fout of nalatigheid. Voor leken kan het moeilijk zijn complexe AI-systemen te begrijpen. Op de tweede plaats krijgen slachtoffers meer instrumenten om juridische genoegdoening te krijgen door de invoering van een recht op toegang tot bewijsmateriaal van bedrijven en leveranciers in gevallen waarbij AI met een hoog risico betrokken is.

Volgens de Europese Commissie zijn deze nieuwe regels nodig om mensen vertrouwen te geven in AI-technologieën; de EC is een warm pleitbezorger van toepassing van innovatieve technologie zoals AI. Met het voorstel op het vlak van AI wordt de regelgeving rondom productaansprakelijkheid aangepast aan de uitdagingen van de komende decennia. (Ziptone)

Technologie